เพลาสั่น เครื่องสั่น เกิดจากอะไร?

     ช่างหลายคนคงเคยเจอปัญหา “เพลาสั่น เครื่องสั่น” เวลาเครื่องจักรทำงาน เสียงดังผิดปกติ เครื่องสั่นแรงจนต้องรีบปิดระบบ ทั้งหมดนี้ไม่ใช่เรื่องเล็ก เพราะอาการสั่นของเพลาอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงความผิดปกติของระบบส่งกำลัง ซึ่งถ้าปล่อยไว้นาน อาจทำให้มอเตอร์เสียหาย ตลับลูกปืนพัง หรือเพลาแตกได้เลยทีเดียว วันนี้เรามาดูกันว่า เพลาสั่นเกิดจากอะไร และมีวิธีตรวจเช็คอย่างไรให้ช่างรู้ทันก่อนเครื่องพัง!

 สาเหตุหลักที่ทำให้ “เพลาสั่น เครื่องสั่น”

1.เพลาไม่บาลานซ์ (Unbalance Shaft)
เมื่อเพลามีการกระจายน้ำหนักไม่เท่ากัน ทำให้เกิดแรงเหวี่ยงหนีศูนย์ ส่งผลให้เครื่องสั่นขณะหมุน
วิธีแก้: ทำการบาลานซ์เพลา (Shaft Balancing) ด้วยเครื่องบาลานซ์มาตรฐาน

2.เพลาเยื้องศูนย์ (Misalignment)
เพลามอเตอร์และเพลาโหลดไม่ได้อยู่ในแนวเดียวกัน ทำให้เกิดแรงดันด้านข้างและสั่นในระหว่างการทำงาน
วิธีแก้: ตรวจ Alignment ด้วย Laser Alignment หรือ Dial Gauge

3.ตลับลูกปืนหลวม หรือชำรุด (Bearing Fault)
หากลูกปืนหลวม แตก หรือมีสิ่งสกปรกข้างใน จะเกิดเสียงดังและแรงสั่นสะเทือนสูง
วิธีแก้: ตรวจสอบและเปลี่ยนลูกปืนตามระยะ

4.คัปปลิ้ง (Coupling) เสื่อมสภาพหรือหลวม
คัปปลิ้งที่ไม่แน่นหรือยางกันสั่น (Spider) สึกหรอ จะถ่ายทอดแรงไม่สมดุล ทำให้เกิดการสั่นสะเทือน
วิธีแก้: ตรวจสภาพ Coupling และขันแน่นตามแรงบิดที่กำหนด

5.มอเตอร์หรือใบพัดไม่บาลานซ์
โดยเฉพาะในพัดลมหรือปั๊มที่มีใบพัดใหญ่ หากติดสิ่งสกปรกหรือใบพัดบิ่น ก็อาจทำให้สั่นแรงได้
วิธีแก้: ทำความสะอาด ตรวจสมดุล และบาลานซ์ใหม่

สัญญาณเตือนว่าเครื่องจักรกำลัง “สั่นผิดปกติ”

- มีเสียงดังเพิ่มขึ้นขณะทำงาน

- เพลาหมุนไม่เรียบ หรือมีแรงสั่นให้เห็นได้ชัด

- ตลับลูกปืนร้อน หรือมีการสึกหรอเร็วผิดปกติ

- ตัวเครื่องหรือฐานยึดคลายตัว

หากพบอาการเหล่านี้บ่อย ควรรีบตรวจสอบระบบบาลานซ์เพลาและแนวเพลาทันที เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับทั้งระบบ

“เพลาสั่น” เรื่องเล็กที่อาจกลายเป็นเรื่องใหญ่

เพลาสั่นอาจดูเหมือนเรื่องเล็ก แต่จริง ๆ แล้วส่งผลต่อประสิทธิภาพของเครื่องจักรโดยตรง ทั้งอัตราการสึกหรอ เสียงดัง ความร้อน และค่าใช้จ่ายซ่อมบำรุงที่เพิ่มขึ้น หากช่างตรวจเช็กอย่างสม่ำเสมอและบาลานซ์เพลาอย่างถูกวิธี จะช่วยยืดอายุการใช้งานเครื่องจักรได้อีกหลายปีเลยทีเดียว

เพิ่มเพื่อน - ติดต่อสอบถาม
 Line : @FACTORIPRO